08/06/2023Ο Ωκεανός στην αρχαία Ελληνική μυθολογία ήταν υιός του Ουρανού και της Γαίας. Με την Τηθύ, έκανε απογόνους που δεν ήταν άλλες από τις θεότητες των ποταμών, της θάλασσας και των πηγών. Η μυθολογία φρόντισε να τους χωρίσει γιατί από την υπερπαραγωγή υδάτινων στοιχείων της φύσης γινόντουσαν πλημμύρες.
Οι Αρχαίοι τον θεωρούσαν ποταμό χωρίς πηγές αλλά και χωρίς εκβολές. Του έδιναν κυκλικό σχήμα, καθώς παρατηρούσαν ότι ο ήλιος και οιαστερισμοί ανέτειλαν και έδυαν στη θάλασσα. Εννοείται ότι πέρα από τον Ωκεανό βρισκόταν ο Άδης!
Στις 8 Ιουνίου γιορτάζεται η Διεθνής Ημέρα των Ωκεανών που καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη για την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης και διατήρησης τους. Αυτή η σημαντική γιορτή έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ωκεανοί στην καθημερινή μας ζωή και για την ανάγκη προστασίας και διατήρησης αυτών των τεράστιων υδάτινων όγκων. Οιωκεανοί καλύπτουν περισσότερο από το 70% της επιφάνειας της Γης και υποστηρίζουν μια τεράστια ποικιλία μορφών ζωής. Ρυθμίζουν το κλίμα, παρέχουν τροφή και πόρους και συμβάλλουν στη συνολική ευημερία μας. Ωστόσο, οιανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η ρύπανση και η υπεραλίευση, αποτελούν σημαντικές απειλές για την «υγεία» των ωκεανών.
Οι ωκεανοί είναι ένας κοινός πόρος που πρέπει να προστατεύεται προς όφελος των σημερινών και των μελλοντικών γενεών. Στόχος της παγκόσμιας ημέρας είναι να ενθαρρύνει τα άτομα, τις κοινότητες και τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οιωκεανοί μας.
Οι ωκεανοί φιλοξενούν ένα ευρύ φάσμα οικοσυστημάτων, από τους κοραλλιογενείς υφάλους έως τις τάφρους των βαθιών υδάτων. Υποστηρίζουν αμέτρητα είδη θαλάσσιας ζωής, με τους επιστήμονες να θεωρούν ότι αρκετά δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί. Η υγεία αυτών των οικοσυστημάτων είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας της βιοποικιλότητας του πλανήτη μας. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η ρύπανση από τα πλαστικά, οι πετρελαιο κηλίδες και οι βιομηχανικές και αστικές απορροές, έχουν επιβαρύνει το θαλάσσιο περιβάλλον. Προλαβαίνουμε να προωθήσουμε βιώσιμες πρακτικές;
Η υπεραλίευση αποτελεί και αυτή πηγή κινδύνου. Η ζήτηση για θαλασσινά συνεχίζει να αυξάνεται, πολλά αποθέματα ψαριών έχουν εξαντληθεί ή βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αυτό όχι μόνο απειλεί τα μέσα διαβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων που εξαρτώνται από την αλιεία για το εισόδημά τους, αλλά και διαταράσσει ολόκληρα θαλάσσια οικοσυστήματα. Οι βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές, όπως η εφαρμογή ορίων αλιευμάτων και η προστασία των περιοχών αναπαραγωγής, είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης υγείας και παραγωγικότητας των ωκεανών.
Η κλιματική αλλαγή προκαλεί επίσης καταστροφές στους ωκεανούς μας. Η άνοδος της θερμοκρασίας της θάλασσας και οι διεργασίες που αυξάνουν τα οξέα στο νερό προκαλούν αλυσιδωτά προβλήματα στα συστήματα των κοραλλιογενών υφάλων, στη μετανάστευση των ειδών, στους πολικούς πάγους και τελικά στις παράκτιες κοινότητες σε όλο τον κόσμο που απειλούνται από την άνοδοτης στάθμης του νερού.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, η διεθνής συνεργασία και η συνεννόηση είναι απαραίτητες. Οι κυβερνήσεις, οι οργανισμοί και τα άτομα πρέπει να συνεργαστούν για την ανάπτυξη και την εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών. Αυτό περιλαμβάνει τη μείωση της ρύπανσης, την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τη δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και την προώθηση υπεύθυνων πρακτικών τουρισμού και αλιείας.
Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση αποτελούν επίσης βασικά στοιχεία για τη διατήρηση των ωκεανών μας. Η Διεθνής Ημέρα των Ωκεανών παρέχει την ευκαιρία να ενημερωθεί το κοινό για τη σημασία των ωκεανών και να εμπνευστούν τα άτομα να αναλάβουν δράση. Διδάσκοντας τις νεότερες γενιές για την αξία των ωκεανών μας και τις απειλές που αντιμετωπίζουν, μπορούμε να καλλιεργήσουμε το αίσθημα ευθύνης και να ενθαρρύνουμε τους μελλοντικούς ηγέτες να δώσουν προτεραιότητα στην προστασία τους.
Ας αγκαλιάσουμε το μήνυμα αυτής της ημέρας και ας αναλάβουμε δράση, ακόμα και αν είναι ένα σκουπίδι λιγότερο στις θάλασσες, για να διασφαλίσουμε την υγεία και τη ζωτικότητα των ωκεανών μας προς όφελος όλων μας.