Αμπραγιάζ, βαλβολίνες και σασμάν. Αν έχεις αυτοκίνητο τότε μιλάς και ολίγα… γαλλικά!
Πράγματι, όταν αναφερόμαστε στο αυτοκίνητο μας, συχνά χρησιμοποιούμε γαλλικές λέξεις! «Το σασμάν θέλει βαλβολίνες», «πάτησα το φρένο», «άλλαξα μοτέρ», «το σασί είναι μια χαρά», «ένα ρουλεμάν ήθελε αλλαγή».
Το αυτοκίνητο όπως το γνωρίζουμε σήμερα εξελίχθηκε σε μεγάλο βαθμό από μια σειρά Γάλλων μηχανικών του 19ου και του 20ου αιώνα. Ανάμεσα τους ο René Panhard και ο Emile Levassor, αλλά και οι Louis και Marcel Renault, ο κόμης Albert de Dion και ο Armand Peugeot.
Χάρη και σε αυτούς, το αυτοκίνητο εξελίχτηκε, πήρε χοντρικά τη μορφή που γνωρίζουμε και εμείς, με τον κινητήρα εσωτερικής καύσης μπροστά, τους άξονες, το κιβώτιο ταχυτήτων, το σύστημα διεύθυνσης και πέδησης.
Έτσι, παρά τις αλλαγές που προφανώς έχουν προκύψει από γλώσσα σε γλώσσα, πολλές λέξεις της γαλλικής γλώσσας επικράτησαν στην ορολογία του κόσμου του αυτοκινήτου. Άλλωστε, μιλάμε για μια εποχή που η γαλλική γλώσσα ήταν γενικά ακόμα πολύ διαδεδομένη.
Ας δούμε λοιπόν μερικές από τις πιο γνωστές γαλλικές αυτοκινητιστικές λέξεις και την μετάφρασή τους στα ελληνικά.
Moteur/μοτέρ είναι ο κινητήρας με το αγαπημένο μας carburateur/καρμπυρατέρ, τον «εξαερωτήρα» στα ελληνικά ενώ άκρως απαραίτητο είναι το frein: κι εννοούμε προφανώς το φρένο. Για πιο προχωρημένους θα αναγνωρίσετε τη λέξη Pneu/πνε που αναφέρεται στον τροχό αλλά θα την βρείτε σε ελεύθερη μετάφραση ως «πνευματικό λάστιχο»: δηλαδή λάστιχο με αέρα και όχι συμπαγές.
Η carrosserie/καροσερί είναι αυτό που λέμε «καρότσα» ενώ ως changement/σασμάν δηλαδή, συνηθίζουμε να αποκαλούμε το κιβώτιο ταχυτήτων.
Επίσης, είναι πιο ασφαλές να έχουμε καλά amortisseurs/αμορτισέρ, τις αναρτήσεις που απορροφούν τους κραδασμούς του δρόμου και βοηθούν στον έλεγχο και την πέδηση του οχήματος.
Αν το embrayage/αμπραγιάζ δεν μας βοηθάει στην αλλαγή ταχυτήτων και στο γκάζι και πατινάρει το αμάξι μάλλον έχουμε μείνει από δίσκο, disque plateau/δίσκο-πλατό δηλαδή, και πάμε συνεργείο! Εκεί ίσως χρειαστεί να αλλάξουμε και μερικά roulement/ρουλεμάν. Αν σας τα ονομάσει κανείς ως «έδρανα κύλισης» δεν θα έχει άδικο, μπορεί να μην καταλάβατε τι εννοεί αλλά έχετε πέσει σε μερακλή μάστορα.
Αλήθεια, οι ζάντες σας είναι αλουμινίου; Γαλλικής προέλευσης είναι σίγουρα η λέξη Jante/ζαντ. Α και μην αμελήσετε να ανοίξετε το capot/καπό να βάλτε νερό για τους υαλοκαθαριστήρες. Αν το αφήσετε ανοιχτό μπορείτε να ελέγξετε και τα bougies/μπουζί, τους αναφλεκτήρες δηλαδή.
Αν έχετε αποσκευές θα τις φορτώσετε στο χώρο αποθήκευσης, γνωστό και ως porte-bagage/πορτμπαγκάζ. Αν κάνετε μεγάλο ταξίδι, το βράδυ θα ανοίξετε τα φώτα οπότε καλό είναι να έχετε ελέγξει τις λάμπες σας, τις εξελληνισμένες lampes/λαμπ. Επίσης, συνήθως στα ταξίδια πολλά μυγάκια σκοτώνονται στο pare-brise, το γνωστό μας παρμπρίζ.
Και κάτι που όταν είναι γεμάτο… θυμίζει ελευθερία και ταξίδι αλλά κοστίζει λίγο παραπάνω είναι το reservoir/ρεζερβουάρ, το ντεπόζιτο για να βάλουμε και λίγο τα ιταλικά στο παιχνίδι.
Όπως και να τα λέμε, τα διάφορα μέρη του αυτοκινήτου θέλουν τη φροντίδα μας και την προσοχή μας ώστε να λειτουργούν απροβλημάτιστα και με ασφάλεια για όλους. Και βέβαια αξίζουν την ολοκληρωμένη ασφάλιση στα προγράμματα CAR Pack της ΜΙΝΕΤΤΑ ώστε όλα να είναι comme il faut!